طرحواره تنبیه

 ولی بهترین روش درمان طرحواره درمانی است.طرحواره تنبیه

شخصی که طرحواره تنبیه دارد، برای هراشتباه خودش و دیگران عواقب یا تنبیهی در نظر می گیرد و نسبت به آن انعطاف ناپذیر است. تله تنبیه در دوران کودکی به دلیل محیط های ناسالم شکل می گیرد و در بزرگسالی برای بسیاری از جنبه های زندگی فرد چالش ایجاد می کند.

افرادی که دچار طرحواره تنبیه شده اند در درک اتفاقات و دنیای اطرافشان، تنبیه را نسبت به دیگران پررنگ تر می بینند و عقیده دارند که اشتباه باید با تنبیه پاسخ داده شود نه با بخشش. این افراد تنبیه را نتیجه قطعی یک اشتباه می دانند و آن را برای خود و دیگران لازم و ضروری می بینند. باید بدانید طرحواره ها همیشه فعال نیستند و موقعیت های خاصی در زندگی هر فردی باعث فعال شدن طرحواره او می شود.

فعال شدن طرحواره تنبیه

می توان گفت طرحواره تنبیه هنگامی فعال می شود که فرد حس می کند خودش یا دیگران کار اشتباه یا نادرستی انجام داده اند. اگر جملات زیر را بیشتر از حد نرمال برای خودتان یا اطرافیانتان به کار می برید یا برعکس، بدانید تله تنبیه در زندگی شما وجود دارد. مثال های طرحواره تنبیه عبارتند از:

• “نباید این کار را می کردی”
• ” باید بیشتر مراقب میبودی”
• “برات درس عبرت شد”
• “حقت بود”
• “مشخص بود که این اتفاق بد می افته”
• “حق نداشت با من اینکارو کنه”

نشانه های طرحواره تنبیه

طرحواره تنبیه در افراد به طور کلی با سکوت، عصبانیت، محروم کردن خود از محبت دیگران و داشتن نگرش اتهامی به سمت اشخاص دیگر مشخص می شود. جزئیات نشانه های آن می تواند در هر فرد متفاوت باشد اما اگر شک دارید که خودتان یا یکی از اطرافیانتان دچار تله تنبیه شده است، با ما همراه باشید. نشانه های طرحواره تنبیه عبارتند از:

• سرزنش بیش از حد خود و دیگران

فرد با طرحواره تنبیه مدام خودش یا دیگران را سرزنش می کند، حتی اگر اتفاق خاصی نیفتاده باشد

• داشتن عقاید انعطاف ناپذیر

تفکر سفت و سختی که بر عواقب کارها، بیشتر از انعطاف و همدلی تاکید دارد

• دشواری در بخشیدن دیگران

افراد با طرحواره تنبیه در بخشش مشکل دارند که عدم بخشش باعث کینه ورزی و خشم می شود

• کمال گرایی

از کافی نبودن و اشتباه کردن به قدری می ترسند که سعی می کنند همیشه همه چیز را کامل انجام دهند

• عدم تحمل اشتباه

نمی توانند درک کنند که انسان ها کامل نیستند و گاهی اشتباه می کنند، در نتیجه به اشتباهات پیش آمده واکنشی شدیدتر از دیگران نشان می دهند

• تحمل رنج برای اهداف

افراد با طرحواره تنبیه معتقدندکه برای پیشرفت و رشد کردن، تنبیه یا رنج کشیدن لازم است، در حالیکه گاهی با آسان گرفتن هم می توان به بعضی اهداف رسید. همیشه برای همه ی دستاورد ها نیازی به تحمل رنج زیاد نیست

• احساس ناکافی بودن

فرد با تله شکست عقیده دارد کافی نیست، عیب و نقص های زیادی دارد و دستاوردی ندارد، حتی اگر از دید بقیه اینطور نباشد

• عصبی شدن هنگام آرامش دیگران

اگر ببینند فردی بدون تحمل رنج به موفقیت رسیده، استراحت می کند و باز هم به اهدافش می رسد یا برای مراقبت از روان خودش وقت می گذارد، عصبی می شوند چون این دقیقا مخالف طرحواره تنبیه است

• لحن تند و خشن

هنگام اشتباه خود یا دیگران با لحن تند و خشن برخورد می کنند چون اشتباه کردن، تله تنبیه را فعال می کند و باعث خشم و عصبانیت می شود

• عزت نفس پایین

به دلیل احساس شرم و ناکافی بودن، عزت نفس بالایی ندارند، خودشان را به آن صورت که هستند دوست ندارند چون باور دارند عیب و نقص طبیعی نیست و باید از بین برود.

ریشه های طرحواره تنبیه

ریشه های این طرحواره مانند هر طرحواره دیگری از محیط کودکی شکل گرفته است. کودکان الگوهای رفتاری والدین خود را تکرار می کنند، به عبارتی کودک عملکرد شما را بیشتر از حرف هایی که می زنید، مورد تقلید قرار می دهد. بسیاری از ما نگرش والدین خود را نسبت به قوانین و نحوه اجرای آن ها، اتخاذ می کنیم. اگر والدین از تنبیه برای تربیت کردن استفاده کنند، تله تنبیه بخشی از صدای درونی کودک می شود. بنابراین تجربه ما از سبک‌های دلبستگی با والدینمان، بخشی از دنیای درونی ما می‌شود که در شخصیت ما نهفته است. ریشه های طرحواره تنبیه عبارتند از:

داشتن والدین کمال گرا و تله تنبیه

والدین کمال گرایی که تقریبا از همه چیز انتقاد می کنند ممکن است طرحواره تنبیه را در کودک ایجاد کنند. این تفکر در کودک شکل می گیرد که هیچ وقت کافی نیست، نباید به هیچ وجه عیب و نقص داشته باشد و باید بدون خستگی برای بهتر شدن تلاش کند.

قوانین سخت گیرانه و عدم بخشش در محیط کودکی

نداشتن فضا برای اشتباه کردن در کودکی

افراد با این طرحواره در دوران کودکی اجازه اشتباه کردن نداشته اند. اشتباه کردن بخشی طبیعی از مسیر پیشرفت و زندگی است، باید این فضا به کودک داده شود تا گاهی اشتباه کند و ببیند که پس از آن می توان باز هم به مسیر ادامه داد و همه چیز را درست کرد. اگر این فضا را نداشته باشد دچار تله تنبیه می شود.

زندگی در جامعه ای با طرحواره تنبیه

گاهی اوقات قوانین حاکم بر فرهنگ و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، بدون بخشش و سخت گیرانه طراحی شده است. هسته اصلی قوانین جامعه و مردم یا حکومت، تنبیه می باشد و شما نیز به عنوان عضوی از این جامعه بخشش و انعطاف پذیری را کنار می گذارید و دچار طرحواره تنبیه می شوید.

تجربه تروما در گذشته

اگر در گذشته در یک تروما یا سانحه نقش قربانی داشتید، ممکن است به تنبیه به عنوان عضوی مهم و ضروری نگاه کنید که عدالت را برقرار می کند.  در این حالت ممکن است دچار طرحواره تنبیه شوید و تصور کنید تنبیه کردن لازمه عدالت است.

طرحواره تنبیه در رابطه عاطفی

طرحواره تنبیه باعث می شود صدایی درون ذهنمان مدام بگوید که ما کافی نیستیم. این مسئله در رابطه عاطفی تاثیر زیادی می گذارد. مشکلات طرحواره تنبیه در رابطه عبارتند از:

• لحن تند و خشن نسبت به اشتباهات طرف مقابل
• سرزنش بیش از حد خود یا شریک عاطفی هنگام چالش
• مورد سوء استفاده قرار گرفتن
• منتقل کردن حس ناکافی بودن به خود یا شریک عاطفی
• دعوا و چالش های تکراری به دلیل عدم انعطاف پذیری
• نبخشیدن خود یا شریک عاطفی و کینه ورزی

توجه کنید این طرحواره مدام به ما می گوید که کافی نیستیم یا به اندازه لازم خوب نیستیم. یک ویژگی بارز افراد خودشیفته این است که خود را به‌عنوان شخص همیشه موفق، تأثیرگذار، باهوش و توانا به دیگران نشان می‌دهند. بنابراین، اگر طرحواره تنبیه دارید، احتمالا به سمت افراد با اختلال خودشیفته جذب می شوید و اجازه می دهید از شما سوءاستفاده کنند.

درمان طرحواره تنبیه

روش های مختلفی برای درمان این طرحواره وجود دارد ولی بهترین روش درمانی طرحواره درمانی است.

مرکز مشاوره دنیای طلائی با داشتن بهترین طرحواره درمانگرها در این زمین میتوانند به شما عزیزان کمک نمایند.

شماره تماس جهت دریافت وقت مشاوره 09358246485